13 نکته مهم در ماهیگیری به سبک اسپینینگ و ترولینگ در آب شور ایران

در ماهیگیری آبشور مخصوصا به روش اسپینینگ و ترولینگ ، نکات و تجربیاتی هستند که ارزان به دست نمی آیند. در این مقاله من سعی کرده ام که تجربیات و نکاتی که در سفرهای ماهیگیری آبشور داشته ام را هر چند با تجربه کمی که دارم برای شما به اشتراک بگذارم . امیدوارم این تجربیات ماهیگیری آبشور بتواند هر چند کم در بالا بردن کیفیت تفریح و ماهیگیری شما تاثیر مثبت بگذارد. پس در ادامه با این نکات در خدمت شما هستیم.

نکته 1 : تدارکات از نان شب واجب تر است ، آنرا بسیار جدی بگیرید

اگر قرار است که از سفرهای ماهیگیری خود نهایت لذت را ببرید ، فراموش نکنید که تدارکات از همه چیز واجب تر است . برای سفر خودتان یک چک لیست درست کنید. در چک لیست تعداد نفرات ، تعداد روزهایی که قرار هست در سفر باشید ، تعداد وعده های غذایی ، نوع وعده های غذایی و … را تعیین کنید. حتی بهتر است در همینجا وظایف اعضای گروه ماهیگیری را هم تعیین کنید

برای مثال محمد قرار هست صبحانه ها را درست کند ، علی قرار هست نهارها و مهران قرار هست که وعده شام را درست کند حتی اگر در اوج خستگی باشد. وعده های غذایی خود را تا جای ممکن سبک و سالم در نظر بگیرید و ترجیحا از غذاهای آماده و کنسروی در سفرهای ماهیگیری تا حد امکان خودداری کنید.برای مثال خوردن تن ماهی در سفرهای آبشور و برای افرادیکه به دریا عادت ندارند می تواند باعث ایجاد حالت تهوع و دریازدگی بیشتر شود.

نان ، برنج ، لقمه پیچ ها و خشکبار می تواند همیشه جزو برنامه غذایی شما باشد. نوشیدنی ها را فراموش نکنید که بصورت مرتب باید مصرف شوند. توجه کنید که در زمان ماهیگیری شما درگیر ماهیگیری می شوید و از بدن خود که در بحران آب و غذا است غافل می شوید و این باعث می شود کم کم سردرد و حالت تهوع و مشکلات دیگری برای شما پیش بیاید ، پس همیشه این موارد را جدی بگیرید.

نکته 2 : همه نوع تجهیزات آبشور را همراه داشته باشید

ماهیگیری آبشور در ایران هزینه بالایی دارد. از هزینه بلیط هواپیما گرفته تا هزینه کرایه قایق و خانه و تجهیزات ماهیگیری و … همگی در کنار هم یک سفر پر هزینه را برای شما رقم می زند. بنابراین بای سعی کنید از حداقل زمان حداکثر بهره برداری را داشته باشید. اگر فقط به قصد اسپینینگ در آبشور می روید ، تا جای ممکن تجهیزات ترولینگ هم همراهتان ببرید ، هر چند که ترولینگ ماهیگیری مورد علاقه مند نیست

اما به قول یکی از دوستان ، ترولینگ در آب شور مثل سیستم ماهیگیری انتظاری عمل می کند و شما در زمانیکه منتظر جوش ماهی ( بالا آمدن گله های ماهی بر روی آب ) هستید ، می توانید از زمان خود به بهترین شکل استفاده کنید. بنابراین هم تجهیزات اسپینینگ ، هم تجهیزات ترولینگ و هم تجهیزات جیگینگ همراه داشته باشید. حتی پیشنهاد می کنم برای سیستم انتظاری با طعمه هم حداقل های لازم را با خود داشته باشید.

نکته 3 : منتظر اتفاقات عجیب و غریب در ماهیگیری باشید

دریای آزاد هیچ قانون مشخصی ندارد ! شما ممکن است با تجهیزات سبک برای اسپینینگ بروید و ماهی به طعمه شما بزند که در عمرتان شاید همان لحظه فقط شانسش را داشته باشید. ابزارآلات حرفه ای از جمله چیزهایی است که برای چنین لحظاتی خریداری می شوند ، شما با یک چوب و چرخ معمولی چینی هم می توانید در دریا ماهیگیری کنید

اما اگر قرار هست حرفه ای عمل کنید حتما منتظر این لحظه باشید که ماهی به طعمه شما می زند که چوب و چرخ شما را در لحظه می تواند خرد و خمیر کند. ممکن است کوسه ماهی درست زیر قایق شما باشد که اندازه قایق شما باشد و حتی شما را به چشم طعمه نگاه کند !

ممکن است ماهی که گرفته اید در لحظه بالا آمدن توسط ماهی مهاجم دیگر نصف شده باشد ! ممکن است ماهی پرنده داخل قایق شما بیوفتد ! ممکن است سفره ماهی عظیم الجثه ای به قلاب شما بزند که ساعت ها درگیر بالا کشیدن آن شوید ! ممکن است سیم مفتولی و سیم بکسل قدرتمند شما براحتی توسط یک ماهی وحشتناک بریده شود !

ممکن است قلاب شما توسط دندان ماهی شکسته شود ، ممکن است بزرگترین ماهی عمرتان را تا دم قایق بکشانید و دقیقا در لحظه از آب بیرون کشیدن آن را از دست بدهید. و صدها اتفاق غیر منتظره که فقط یکبار ممکن است فرصت به دست آوردن آن را داشته باشید پس با آمادگی کامل پا به دریا بگذارید.

نکته 4 : تفریح دوستانمان را خراب نکنیم و مراقب دریا زدگی باشیم

یکی از مرسوم ترین اتفاقاتی که در ماهیگیری آبشور برای ماهیگیران رخ می دهد ، دریازدگی است . این موضوع خیلی مرسوم است و اصلا چیز عجیب و غریبی نیست . برخی افراد زیاد و برخی افراد کمتر دچار این مشکل می شوند که طبیعتا در زمانیکه قرار هست ساعت ها روی آب باشید نکات مهم در دریازدگی را حتما رعایت کنید.

حداقل شکمتان را زیاد پر نکنید. البته این موضوع بیشتر برای افرادی است که سفرهای اول ماهیگیری خود را دارند و به مرور اصلا دچار این مشکل نخواهید شد. فراموش نکنید که مهم است که نه تنها به خاطر خودتان بلکه به خاطر همسفرانتان هم مراقب این موضوع باشید چون تفریح آنها ممکن است به خاطر دریازدگی شما خراب شود.

با دوستی مدت ها پیش یک سفر ماهیگیری در جزیره کیش داشتیم که متاسفانه در کل سفر که قرار بود 3 روز ماهیگیری باشد ما حتی 3 ساعت هم نتوانستیم ماهیگیری کنیم و به دلیل حالت تهوعی که پیدا کرد مجبور شدیم به بندر ماهیگیری برگردیم ، آش نخورده و دهان سوخته ، بنابراین بسیار باید مراقب این موضوع باشیم.

نکته 5 : پوشش مناسب حتما داشته باشید

آفتاب جنوب سوزان است . به ویژه زمانیکه روی آب باشید چون در چنین حالتی سطح آب مثل یک آینه نور خورشید را به سمت شما تابش می دهد تا قشنگ تبدیل به یک سرخپوست شوید. حتما کلاهی به سر کنید که گردن شما را هم محافظت کند ، آفتابگیر باشد و ترجیحا دور سر را هم پوشش بدهد ، عینک دودی ، کرم ضد آفتاب ، پیراهن آستین بلند ، اسکارف ، دستکش و … همراه داشته باشید. واقعا این مورد را جدی بگیرید و تن به سوختگی های شدید ندهید که واقعا خطرناک هستند. ترجیحا بر روی قایق دمپایی خوب ابری مناسب برای قایق داشته باشید ، یکی از مواردی است که بسیار به مانور شما در قایق کمک می کند.

نکته 6 : قایق دارای حداقل استانداردهای ماهیگیری را تهیه کنید

قایق ، قایق و قایق شاید مهمترین فاکتور موفقیت شما در ماهیگیری آب شور باشد. کیفیت قایق بسیار مهم است ، اندازه بزرگ قایق ، موتور قدرتمند و صد البته از همه چیز مهمتر کفی مناسب صاف برای سر تا ته قایق یکی از مهمترین فاکتورهایی است که در زمان تهیه قایق باید به آن توجه کنید .

بدون شک قایق هایی که در ایران هستند و برای صیادان محلی استفاده می شوند برای ماهیگیری اسپینینگ و ترولینگ مناسب نیستند اما با توجه به عدم وجود امکانات مناسب مجبور به استفاده از چنین قایق هایی هستیم . بنابراین حداقل هایی از لحاظ استاندارد را باید رعایت کنید.

قایق باید دارای یخدان باشد ، یخدان همیشه پر باشد که بتوانید نوشیدنی ها ، ماهی ها و مواد غذایی خود را برای نگهداری حداقل 10 ساعت بر روی آب در آن قرار بدهید. نداشتن کفی مناسب ماهیگیری شما را خراب می کند ، آب بسیار متلاطم می تواند باشد و موج هم اگر باشد نور علی نور ! و شما قرار است در چنین شرایطی اسپین هم انجام دهید که بسیار می تواند خطرناک باشد

در سفر اخیری که داشتم مجبور به استفاده از جلوی قایق بودم که متاسفانه شیب دار بود و یک لنگر 6 شاخ هم جلوی چشمم بود ! یک یخدان بزرگ پشتم بود که امکان مانور را از من می گرفت ، هر لحظه ممکن بود با یک تکان بر روی لنگر بیوفتم و فاتحه … در واقع بیشتر از ترس آن لنگر روز بعد به ماهیگیری نرفتم چون ذهنتان به جای متمرکز شدن به ماهیگیری به چند جا می رفت و این اصلا خوب نیست. ترجیحا از قبل با یک ناخدای با تجربه در این زمینه صحبت کنید تا روزتان را با یک قایقران بی تجربه خراب نکنید.

نکته 7 : به دنبا آرامش نباشید ، ماهیگیری آبشور یک جنگ است

به شخصه انتظاری که از اسپینینگ داشتم اصلا اونی نبود که توی آبشور دیدم ! من عادت داشتم در آرامش کامل ، در سکوت و به دور از هیاهو با لباس استتار اسپین کنم در آب شیرین ، اما چیزی که در آبشور وجود داشتم متفاوت بود. در وهله اول باید بدونید که ما در آبشور بر خلاف آب شیرین ماهی رو بیشتر اوقات میبینیم به سمت گله ها میریم و بعد شروع به اسپین می کنیم .

یعنی یه فرآیند دائمی نیست بلکه مقطعی هست . خوب همینجاش یه مقدار حوصله سر بر هست . اما بدی ماجرا اینجاست که وقتی گله ماهی دیده میشه روی آب ، یه دفعه با سرعت باید به سمت گله ماهی برید با قایق و شروع به اسپین کردن بکنید. همین یک هیجان و آدرنالین شدید براتون ایجاد می کنه اما جنگ واقعی شما با ماهی نیست !

بلکه با سایر قایق هایی هست که اونها هم از بد  روزگار گله ماهی رو همزمان با شما دیدن ( یا دیدن شما دارید میرید اون سمتی سریع پشت سریتون هوار میشن اونجا ) و میان کنارتون یا جلوتون یا میچسبن بهتون و شروع به پرتاب می کنن و این اعصاب خورد کن هست واقعا ! من روز اول ماهیگیری در این روش واقعا اینقدر به هم ریختم که تصمیم گرفتم آرامشم رو به هم نزنم و روز دوم نرفتم روی آب .

البته این مورد بیشتر در فصل هایی هست که ماهی زیاد هست و ماهیگیر هم زیاد هست ولی خوب ! معمول هست و از اون دسته مواردی بود که من بعد از سفرم تصمیم گرفتم حداقل برای اسپینینگ از روی قایق و ترولینگ دیگه به دریا نرم و ترجیحم این هست که تو سیستم انتظاری و جیگینگ فعالتر بشم . چون ماهیگیری رو فقط برای آرامش میخام و بس .

نکته 8 : در ماهیگیری آب شور ، زمانبندی را جدی بگیرید

این خیلی مهم است که شما زمان های طلایی ماهیگیری را از دست ندهید ، یعنی ابتدای صبح ( از ساعت 6 تا 8 ) و ابتدای عصر ( از ساعت 5 تا غروب آفتاب ) ، در این زمان ها درصد موفقیت شما چند برابر می شود . بنابراین طوری زمانبندی کنید که قایق شما راس ساعت مقرر در ساحل آماده به کار باشد. صبحانه را بسیار زود بخورید یا روی قایق یک چیز سبک بخورید . اگر تایم طلایی را از دست بدهید ، شما تا حد زیادی شانس گرفتن ماهی های خوب را از دست خواهید داد.

نکته 9 : ماهیگیری آب شور را با ماهیگیری آب شیرین قیاس نکنید

بدون شک شما آرامشی که در ماهیگیری آب شیرین تجربه می کنید را در آب شور نخواهید داشت. اگر در کارون و با قایق های اتوبوسی و جادار سدهای کارون ماهیگیری کرده باشید قطعا نمی توانید همان شرایط قایق را برای آبشور متصور باشید. نوع قایق ، نوع اسپین کردن ، شرایط محیطی و طبیعی کاملا متفاوت است . ماهی ها در آب شور نترس تر هستند و ممکن است تا زیر قایق شما هم بیایند اما در آب شیرین ماهی ها حساس و منزوی هستند و به سختی می توانید به آنها نزدیک شوید.

در آب شیرین شما تقریبا ماهی هدف را می شناسید اما در آبشور شما نمی دانید الان چه اتفاقی ممکن است رخ بدهد ؟ یک ماهی شیر قرار است به قلاب بزند یا یک شعری ، شاید هم در وسط کار یک کوسه ماهی طعمه و ماهی که صید کرده اید را با هم ببلعد ! هیچ بعید نیست یک ماهی سکن ( سه کله | Cobia ) وحشتناک به قلاب بزند !

از نظر شخص بنده ماهیگیری آب شیرین بسیار تخصصی تر و فنی تر از ماهیگیری آب شور است . با توجه به جو محیطی رودخانه های ایران ، کمبود ماهی و تلاش برای بهبود کیفیت فنی برای صید بهتر ، همیشه در هر سیستمی در ماهیگیری آب شیرین باید به ریزترین نکات ماهیگیری هم توجه کنیم اما در آبشور می توان گفت تقریبا ماهیگیری خیلی به مراتب ساده تر است.

نکته 10 : در ماهیگیری آبشور تجهیزات پشتیبان همراه داشته باشید

طعمه های مصنوعی یا همان Lure های آبشور بسیار متنوع هستند اما رنگ های خاصی هستند که در ماهیگیری های ایران بیشتر جوابگو هستند. در مورد آنها سوال کنید و بهترین رنگ ها را تهیه کنید ، از هر رنگ حداقل دو عدد تهیه کنید چون زمانیکه می بینید روی یک رنگ خاص طعمه جواب می گیرید و خدای نکرده آن را از دست بدهید کل سفرتان حسرت آن لحظه را می خورید.

بنابراین ترجیحا از هر رنگ 2 عدد تهیه کنید. ریسه های آماده به کار داشته باشید . چوب و چرخ خود را قبل از روی آب رفتن آماده به کار کنید ، حتی داشتن چرخ یدکی و چوب یدکی هم توصیه می شود. برخی اوقات شما وسط یک گله ماهی می روید و متوجه می شوید که نوک چوب شکسته است ! یا سرامیک چوب در حین اسپین شکسته می شود و شما فرصت کمی دارید . این مسائل را واقعا جدی بگیرید.

نکته 11 :  در اسپینینگ آبشور ، ایمنی را بسیار جدی بگیرید

حداقل یک جعبه کمک های اولیه کوچک همراه خود داشته باشید. شما سر و کارتان با قلاب های بسیار تیز و خطرناک است ، ممکن است در زمان اسپین یا درآوردن ماهی این قلاب ها به درون بدن شما برود . خیلی مراقب باشید و در وهله اول احتیاط کنید ، محیط قایق چندان بزرگ نیست و باید با سایر اعضای گروه هماهنگ باشید تا در زمان اسپینینگ خطری متوجه شما نباشد.

در عین حال همیشه حواستان به وسایل داخل قایق باشد که با سرعت گرفتن قایق و خوردن باد به زیر آنها بلند نشوند و به اینور آنورد پرتاب نشوند. بهترین حالت این است که شما چند وسیله را از دست می دهید اما تجربه نشان داده که مثلا شما با خودتان یخدان برده اید و درب یخدان به سمت جلو باز می شود و رودرروی جهت باد و درب یخدان باز شده و متاسفانه به صورت اعضای گروه برخورد کرده است . بسیار در این زمینه دقت داشته باشید.

زمانیکه اسپین نمی کنید و چوب ها را در قایق ثابت می کنید مطمئن شوید که Lure شما به درستی به چوب قفل شده باشد ، بهترین و ساده ترین راهکار این است که به پایه حلقه ماهیگیری ( نه توی حلقه سرامیکی که خط و خش بیوفته ) آن را قفل کنید و کلاچ را سفت کنید که باز نشود. چون ممکن است در حرکت های سریع قایق Lure باز شده و به دلیل تلاطم آب نتوانید آن را جمع کنید و خدای نکرده به بدن کسی برخورد کند.

ماهی های دریا بسیار خطرناک هستند ، هر کدام سیستم دفاعی خاص خودشان را دارند. به محض صید ماهی حواستان باشد که با قلاب مخصوص بیرون کشیدن ماهی از دریا ( قاف یا گاف ) ماهی را به دور از اعضای تیم به محل امن برسانید تا کسی را زخمی نکند. دندان ماهیانی مثل شیر و باراکودا می تواند بسیار بسیار برای شما خطرناک باشد و مثل یک کاتر می تواند دست شما را ببرد. حتی ماهیان کم خطرتری مثل شعری و هامور و گربه ماهی و … خارهای تیزی دارند که بعد از صید شدن چون تقلای زیادی می کنند ممکن است به بدن شما برخورد کند و دردناک باشد. به این نکات بسیار دقت کنید.

نکته 12 : طعمه های مصنوعی ماهی های مختلف را همراه داشته باشید

شما هیچوقت متوجه این نمی شوید که قرار است با گله چه نوع ماهی هایی مواجه شوید. ممکن است با گله شیر ماهیان ، تن ماهیان ، باراکودا ، جش و …. مواجه شوید و در اینجاست که ترجیحا چند نوع طعمه مصنوعی ویژه بزرگ و کوچک مناسب نوع ماهی هدف همراه خود داشته باشید.

برای مثال ممکن است شما به دنبال باراکودا و شیر باشید و به گله جش ماهیان برخورد کنید که طعمه باراکودا کمی برای آنها بزرگ است و کمتر احتمال صید وجود دارد. به همین دلیل بهتر است طعمه های اندازه کوچکتر هم همراه داشته باشید. برای مثال یک طعمه محبوب به نام شش پر ( Sabiki Rig ) وجود دارد که برای جش عالی کار می کنند

و شما وقتی به گله جش ها برسید شاهکار جواب می دهند. یکبار در کیش وقتی من همه نوع طعمه همراه داشتم غیر از طعمه ماهیان تن ، دقیقا در کنارم گله ماهیان تن بزرگ و کوچک صد تا صد تا وجود داشت و آنجا بود که من تصمیم گرفتم همیشه طعمه های مختلف را برای احتیاط همراه داشته باشم تا حسرت نخورم.

نکته 13 : خوب استراحت کنید و از ترولینگ استفاده کنید

الزامی ندارد که همیشه چشمتان به چوب ماهیگیری در سیستم ماهیگیری ترولینگ باشد. معمولا در قایق های با کیفیت تر کف صاف و پتو وجود دارد ، براحتی روی کف قایق بیندازید و استراحت کنید. در سیستم ترولینگ ممکن است شما ساعت ها حرکت کنید و ماهی نگیرید و چیزی شبیه به سیستم انتظاری است اما در حال حرکت ، چوبها سر جایشان هستند ، در صورت گرفتن ماهی مطمئن باشید صدایش شما را از جا می پراند. ترجیحا بصورت شیفتی استراحت کنید تا برای کل روز زمان و انرژی داشته باشید ، فقط حواستان باشد یکباره از خواب بلند نشوید و داد و بیداد نکنید . تجربه از خودم هست که باید خونسردی خود را در زمان ماهیگیری حفظ کنید.

این تجربیات من از سفر تخصصی اسپینینگ و ترولینگ آبشور بود که امیدوارم مورد توجه شما قرار گرفته باشد. اگر تجربه ای دارید که به کامل تر شدن این مطلب کمک می کند خوشحال می شویم در ادامه مطرح کنید تا سایر دوستانیکه به این ورزش علاقه مند هستند هم بتوانند از این تجربیات استفاده کنند.

با تشکر از مهندس محمد نصیری عزیز که این مقاله رو در اختیار ما قرار دادند